CAPOEIRA STİLLERİ
► Capoeira Stilleri;
• Angola, Regional ve Senzala olmak üzere üç genel tarzı vardır. Bunların dışında berimbaudan çıkan belli ritimlere göre oynanan oyunlar vardır: banguela, iuna, muidinho gibi.
• Angola
Yavaş bir ritimle yere yakın oynanır. Amaç kurnazlık ve çeviklikle rakibi alt etmektir. İlk capoeira örneklerine daha yakın olduğu varsayılır. Bu oyunun zorluğundan dolayı Mestrelerin (Ustalarin) oyunu da denmektedir. Müzik yavaş başlar ve oyunda buna bağlı olarak yavaştır. Angola oyunları uzun sürer ve bu süre içerisinde müzik hızlanır. Müzikle birlikte oyun da hızlanır. Müziğin ritmi ve şarkının sözleri oyunun karakterini etkiler. Yavaştan hızlıya doğru giden sadece bedenin değil aklında sınırlarının zorlandığı, mandinga adı verilen kandırma, kurnazlık oyunlarının bulunduğu zengin bir tarzdır. Ayrıca en zengin orkestra angolada bulunur.
• Regional
Mestre Bimba trafından geliştirilen Capoeira sitilidir. Angola sitilinin dövüş tekniklerinde yetersiz kaldığını düşünerek Capoeira nın dövüş tekniklerine ağırlık vererek jinga tekniğinden en sert tekniklerine kadar değiştirmiştir. Ayrıca gelistirdiği sequensa teknikleri ile öğrencilerin çok daha çabuk mezun olmalarını sağlamıştır. Regional dövüş teknikleri üzerine kurulmuştur ve akrobatik öğeler içermez, oldukça serttir.
Birçok Mestre Bimba'yı ve sitilini eleştirmiş, Sitilinin capoeiranın ruhuna aykırı olduğunu savunmuş ve şiddetle karşı çıkmıştır. Bunun üzerine M. Bimba bütün Mestrelere meydan okur ve müsabakaya çağırır. Gönüllü olan üç mestreden en fazla dayananı sadece 70 saniye ayakta kalabilmiştir.
• Senzala
Bu sitil Mestre Bimba'nın eleştirilerine karşı ve bu eleştirilerinde haklı çıkmasından sonra capoeiranın eski halini koruyarak pek çok mestre tarafından geliştirilen Regional ve Angola sitilini birleştiren, bu günün modern capoeira'sı olarak nitelenen ve bu gün en fazla uygulanan capoeira sitilinden biri olmaktadır. Fakat ne yazıkki çok fazla Mestre Bimba'nın Regional sitili ile karıştırılmaktadır.
• Banguela
Bu sitilde Regional sitilinin bir oyunudur darbe ve vuruşlardan ziyade iki kişinin uyumu içinde uygulanır dövüş teknikleri kullanılsada dövüşten uzaktır. Amaç dövüşten çok strateji ve uyumdur. vücutla yapılan dama ya da satranç gibi düşünülebilir.
• İuna
İki capoeiristanında tüm yeteneklerini gösterebildiği karşılıklı tekniksel ve acrobatik kapışmanın yapıldığı, birinin yaptığı hareketi diğerinde yapmaya çalıştığı oyun stilidir ve bu oyunu sadece formado - Graduado (Mezun) veya daha üst seviyeye sahip capoeiristalar oynayabilir.
• Miudinho
Mestre suassunanın yarattığı capoeristaların oyun oynama becerilerini sergilediği çok yakın oynanan bir oyundur
► Capoeirada Seviyeler ve İlgili Terimler;
• Batizado: Kelime anlamı vaftiz olan bu seremoni, capoeirada öğrencilerin okula alınması ve ilk corda(o)larını aldıkları büyük bir festivaldir. Genelde batizadolarda yeni öğrenciler corda(o) alırken, eski öğrencilerin de seviyeleri yükselir. Bunların gerçekleşmesi için öğrencinin genellikle yılda bir kez yapılan bu etkinliğe katılması gereklidir. Aksi takdirde seviye değişimleri ya da okula dahil olma işlemi gerçekleşmez. Bu törenler capoeiranın Afrika kökenlerinin temsilidir.
• Contra Mestre ya da Mestrando: Okuluna göre ismi değişen bu seviye mestrenin bir altındaki derecedir ve mestreden sonraki en önemli mertebedir.
• Capoeirista: (Ka-pu-e-ris-ta şeklinde okunur) Capoeira yapan kişi.
• Corda(o): Öğrencilerin seviyelerini gösteren bir çeşit kemer sistemidir. Bazı okullar corda, bazıları cordao kullanmaktadır. Corda genellikle fabrika yapımı, aslen kirli beyaz olan ve daha sonradan Mestre tarafından seviye renklerine boyanan bir kemerdir. Cordao ise farklı renklerde iplerin alınıp öğrenciler tarafında örülmesiyle hazırlanan bir kemer çeşididir. Okuluna göre değişen kemer sistemlerinin renkleri de genel olarak iki grupta toplanabilir. Bir sistemde Brezilya bayrağının renkleri kullanılırken, diğer sistemde içinde sarı, turuncu, kırmızı, mor gibi her biri farklı anlam ifade eden bir renk çeşitlemesi bulunur. Bu durumda farklı okullarda seviyelerin gösterilmesinde bir standart bulunmamaktadır. Örneğin Mestre seviyesi bazı okullarda beyazken, bazı okullarda kırmızı ya da siyah olabilir.
• Formad(o)(a)/Graduad(o)(a): Bu seviyenin ismi de okuluna göre değişiklik göstermektedir. İlk hocalık seviyesidir. Öğrenci eğitmen yardımcılığını tamamlamış ve resmi bir eğitmen olmuştur. Yine sonundaki harf öğrencinin cinsiyetine göre değişir.
• Estagiero: Bazı okullarda geçiş süreci için öğrenciye bu stajyer ismi verilir. Öğrenci hazır olduğunda genellikle graduad(o)(a) olur.
•Instrutor(a): Formado(a)/Graduad(o)(a)dan sonra gelen eğitmenlik seviyesidir. Yine eğer eğitmen bayansa ismin sonuna 'a' eklenir.
• Mestre: Capoeirada ulaşılan en yüksek mertebe. Mestre Acordeon ve Suassuna gibi büyük mestrelere Grand Mestre de denmektedir.
• Monitor(o)(a): Eğitimini tamamlamış öğrencilere verilen isimdir. Bu öğrenciler asistan olarak ders verebilirler. İsimlendirme de yine Portekizce cinsiyet kuralı geçerlidir.
•Professor(a): Contra Mestre/Mestrando'dan önceki hocalık seviyesidir. Eğer eğitmen bayansa sonuna 'a' eklenir. Bunun nedeni Latin kökenli bir dil olan Portekizce'nin nesne ve öznelere cinsiyet vermesi, fiileri buna göre çekmesidir.
